نحوه استفاده از اپ Blood Oxygen (سطح اکسیژن خون) در اپل واچ

اپل واچ، تبدیل به یک ساعت هوشمند تکامل‌‌یافته تبدیل شده است. این ساعت، چیزی بیشتر از یک ساعت معمولی است که به صفحه آن نگاه کنید و لیستی از اعلانات ببینید یا در باشگاه، لیست آهنگ‌‌های خود را بدون نیاز به دسترسی به تلفن همراهتان پلی کنید!

این ساعت، می‌‌تواند تبدیل به مکانی شود که بتوانید در آن، نگاه دقیق‌‌تری به سلامتی خود داشته باشید، و یا فضایی را برای شما فراهم آورد که بتوانید تناسب اندام خود را تحت کنترل داشته باشید.

اگر قصد خرید اپل واچ سری 6 را دارید، بهترین محصولی را که این کمپانی در عرصه ساعت‌‌های هوشمند ارائه داده، انتخاب کرده‌‌اید. این محصول جدید، دارای سنسور کنترل اکسیژن خون می‌‌باشد که شاید نوآوری جدیدی در عرصه ساعت‌‌های مچی هوشمند به شمار نرود، اما اولین باری است که کمپانی اپل، از این قابلیت در ساعت‌‌های هوشمند خود استفاده کرده است.

بنابراین، بزرگترین مشکل در خصوص اندازه‌‌گیری سطح اکسیژن خون چیست؟ چطور باید این کار را در اپل واچ خود انجام دهید؟ و اصلاً چرا باید این کار را انجام دهید؟ در این مقاله، چرایی استفاده از این اپلیکیشن و چگونگی استفاده از آن را خواهید دانست.

اکسیژن خون چیست؟

پیش از آنکه به سراغ این موضوع برویم که چرا کمپانی اپل این قابلیت را به ساعت خود اضافه کرده، و این قابلیت چطور کار می‌‌کند، ابتدا بهتر است به معنی و مفهوم اکسیژن خون بپردازیم. وقتی می‌‌گوییم «اکسیژن خون»، منظورمان چیست؟

به بیانی ساده، اکسیژن خون به مقدار اکسیژن موجود در سلول‌‌های خونی گفته می‌‌شود، که وظیفه آن‌‌ها اکسیژن رسانی به سراسر بدن است. این اکسیژن، سوخت بدن بوده، و برای تمامی عملکردهای حیاتی بدن، حائز اهمیت است. اگر بدن شما میزان کافی اکسیژن دریافت نکند، ممکن است در انجام عملکردهای حیاتی دچار مشکل شده، و آنگاه شما نیز، دچار کمبود اکسیژن خون و مشکلاتی که در پی آن رخ می‌‌دهد، خواهید شد.

چه چیزهایی باعث کاهش سطح اکسیژن خون خواهد شد؟

دلایل گوناگونی می‌‌توانند موجب کاهش سطح اکسیژن خون شوند؛ شرایطی از قبیل آسم، عفونت‌‌هایی نظیر ذات‌‌الریه و بیماری‌‌ها و ویروس‌‌های تنفسی مانند کووید-19، می‌‌توانند بر توانایی بدن در دریافت اکسیژن هنگام نیاز، تأثیر منفی بگذارند و در نتیجه، سطح اکسیژن بدن تا حدودی پایین خواهد آمد. قرار گرفتن در محیط‌‌هایی با ارتفاع زیاد که سطح اکسیژن در آن‌‌ها از حالت عادی پایین‌‌تر است نیز، از دیگر دلایل کاهش اکسیژن خون می‌‌باشد. در این حالت ممکن است دچار سر درد، سرگیجه، گیجی و تنگی نفس شوید.

به ندرت پیش می‌‌آید که سطح اکسیژن خون یک فرد، بسیار بالا باشد؛ این امر اغلب زمانی اتفاق می‌‌افتد که فرد به اکسیژن کمکی نیاز پیدا کند.

چطور می‌‌توان از اطلاعات مربوط به اکسیژن خون در اپل واچ استفاده کرد؟

اکنون، ساعت هوشمند اپل این امکان را به شما می‌‌دهد که اکسیژن خون خود را اندازه‌‌گیری کرده، و در طول روز و هنگام خواب، آن را کنترل نمایید. کمپانی اپل اعلام کرده است که سنسور کنترل اکسیژن خون در این ساعت، تنها برای اهداف کلی تناسب اندام و سلامتی طراحی شده است. از این رو، افراد نباید انتظار داشته باشند که این سنسور مانند دستگاه‌‌های اکسیژن سنج پیشرفته که برای مشکلات جدی به کار می‌‌روند، عمل کند. حداقل فعلاً این امکان وجود ندارد!

اما منظور اپل از «اهداف کلی سلامتی و تناسب اندام» چیست؟ بسیار خوب، این کمپانی حقیقتاً در این خصوص وارد جزئیات نشده است؛ بنابراین درها به روی حدسیات و تفسیرهای مختلف باز است! یکی از موارد استفاده این قابلیت، در خصوص ارتفاع از سطح دریاست که پیش‌‌تر اشاره کردیم؛ این سنسور به شما کمک می‌‌کند تا زمانی که تراکم اکسیژن در جو کم است، بررسی کنید که بدنتان چطور به آن محیط پاسخ می‌‌دهد. این قابلیت، مانند همان چیزی است که کمپانی گارمین در بسیاری از ساعت‌‌های خود استفاده کرده است. این قابلیت، همچنین می‌‌تواند دریچه به روی بهبود تمرینات ورزشی بگشاید. چرا که هنگام انجام تمرینات ورزشی، نیاز بدن به اکسیژن افزایش می‌‌یابد. کاهش تدریجی اکسیژن خون ممکن است نشانه این باشد که بدنتان هنوز در حالت ریکاوری بعد از تمرینات سخت است، و بهتر است در ادامه روز به خود استراحت دهید.

مجدداً باید گفت که اپل این ساعت را منحصراً به افرادی که در ارتفاعات کوهنوردی می‌‌کنند یا به انجام ورزش‌‌های سخت می‌‌پردازند، پیشنهاد نمی‌‌کند؛ بلکه این انتخاب به عهده کاربر است که دوست دارد از چنین قابلیتی استفاده کند و فکر می‌‌کند این ساعت برایش مفید است یا خیر.

اطلاعات مربوط به اکسیژن خون، اطلاعاتی نیست که دائماً حین ورزش بخواهید آن را چک کنید. این کار، هیچ چیز با ارزشی به شما نمی‌‌دهد و در واقع یک کار چالش برانگیز برای شماست که در ادامه بدان خواهیم پرداخت.

سطح معمولی اکسیژن خون چقدر است؟

مانند سایر ساعت‌‌های هوشمند مجهز به سنسور کنترل اکسیژن خون، اپل واچ نیز، این اندازه‌‌گیری را به طور درصدی به شما نشان می‌‌دهد. اگر سطح اکسیژن خون بین 100-95% باشد، معمولی و نرمال است. اگر سطح اکسیژن پایین‌‌تر از این میزان باشد، احتمالاً نشان از وجود یک مشکل دارد. مجدداً باید گفت که کمپانی اپل اظهار داشته است که این اپلیکیشن، این سنسور و این اندازه‌‌گیری، برای اهداف پژشکی نبوده، و باید این نکته را به خاطر داشت.

کدام یک از ساعت‌‌های اپل، مجهز به سنسور اندازه‌‌گیری اکسیژن خون هستند؟

اخیراً، اپل واچ 6 تنها مدلی است که از قابلیت کنترل سطح اکسیژن خون برخوردار است. می‌‌توان تصور کرد که اپل واچ 7 و نسل‌‌های پس از آن نظیر اپل واچ اس. ای نیز، از این قابلیت برخوردار باشند. اپلیکیشن Blood Oxygen، در برخی کشورها و مناطق خاص در دسترس است. این کمپانی، همچنین بیان داشته که این اپلیکیشن برای کاربران 18 سال به بالا طراحی شده است.

اپل واچ، چگونه اکسیژن سطح خون را اندازه‌‌گیری می‌‌کند؟

فناوری که برای این منظور استفاده شده، در درون سنسور ضربان قلب، در پشت ساعت قرار گرفته است. مانند سنسور ضربان قلب، این فرایند نیز با چراغ‌‌ها کار می‌‌کند. وقتی زمان سنجش و اندازه‌‌گیری فرا برسد، سنسور مربوطه شروع به روشن و خاموش کردن چراغ‌‌های ال ای دی قرمز و سبز می‌‌کند. در این هنگام، نور مادون قرمز از مچ دست وارد رگ‌‌های خونی می‌‌شود. بر خلاف دستگاه‌‌های اکسیژن سنج طبی، نور مادون قرمز به سراسر بدن ارسال نمی‌‌شود؛ در عوض، دیودهای حساس به نور، نور را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌‌کنند و سپس میزان بازتاب نور به پشت ساعت را اندازه‌‌گیری می‌‌کنند. سپس این داده‌‌های به دست آمده، برای تعیین رنگ خون مشاهده شده، از طریق الگوریتم‌‌های خاص اپل، پردازش می‌‌شوند. اگر رنگ خون، قرمز روشن یا به عبارتی به رنگ «خون سرخرگی» باشد، نسبت به خون قرمز تیره یا خون سیاهرگی، اکسیژن بیشتری را حمل می‌‌کند. بنابراین، این سنسور میزان خون دارای اکسیژن بیشتر را که از قلب گرفته شده و به سایر نقاط بدن ارسال شده، اندازه‌‌گیری می‌‌کند و سطح آن را به صورت درصدی نشان می‌‌دهد.

چگونه با استفاده از اپل واچ، سطح اکسیژن خون خود را اندازه‌‌گیری کنیم؟

اولین کاری که باید انجام دهید، این است که مطمئن شوید اپل واچ شما دارای آخرین نسخه واچ او اس است و گوشی تلفن همراه شما نیز، آیفون 6s یا مدل‌‌های بالاتر است که از سیستم عامل آی او اس 14 برخوردارند. سپس، به قسمت مای اپ در آیفون خود رفته، و به قسمت مای واچ بروید. صفحه را به پایین اسکرول کنید تا به گزینه «blood oxygen app» برسید. سپس بر روی آن ضربه زده تا برنامه باز شود. در آنجا می‌‌توانید این قابلیت را فعال کنید. همچنین می‌‌توانید انتخاب کنید که این قابلیت در حین خواب نیز، فعالب یاشد؛ و یا می‌‌توانید آن را بر روی گزینه «حالت سینما» قرار دهید. اگر هم چراغ قرمز رنگ آن شما را آزار می‌‌دهد، می‌‌توانید آن را غیر فعال کنید. حالا به سراغ اپل واچتان بروید و اپلیکیشن اکسیژن خون را انتخاب کنید. اگر این اولین بار است که می‌‌خواهید اکسیژن خون را اندازه‌‌گیری کنید، برخی نکات به شما نمایش داده خواهد شد تا یک اندازه‌‌گیری خوب داشته باشید. به عنوان مثال، از شما خواسته می‌‌شود تا اطمینان حاصل کنید که ساعت کاملاً به مچتان چسبیده باشد اما خیلی هم محکم بسته نشده باشد. همچنین اینکه صفحه ساعت رو به بیرون باشد و دست در حالت استراحت قرار گرفته باشد. بدین منظور، قرار دادن دست روی میز می‌‌تواند به خوانش بهتر اعداد کمک نماید. برای خواندن اطلاعات، روی تاج دیجیتالی بزنید؛ اطلاعات تا 15 ثانیه نمایش داده خواهند شد. پس از اتمام، اندازه‌‌گیری‌‌ها به صورت درصدی برایتان نمایان خواهند شد، و هشدار داده می‌‌شود که می‌‌توانید این اطلاعات را در اپلیکیشن سلامت اپل (Apple Health app) مشاهده نمایید.

اندازه‌‌گیری‌‌های اکسیژن خون را در کدام قسمت اپلیکیشن سلامت اپل می‌‌توان یافت؟

اگر می‌‌خواهید سابقه اندازه‌‌گیری‌‌های خود را به همراه معانی داده‌‌ها و اطلاعات مشاهده نمایید، به سراغ اپلیکیشن سلامت اپل در گوشی آیفون خود رفته، سپس از قسمت مرورگر (browse)، به دنبال پنجره‌‌ای به نام «Vitals» بگردید. اگر قبلاً اکسیژن خون خود را اندازه‌‌گیری کرده باشید یا قابلیت کنترل هنگام خواب را فعال کرده باشید، می‌‌توانید اطلاعات مربوطه را در این قسمت مشاهده نمایید. همچنین می‌‌توانید اطلاعات روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه را نیز، مشاهده نمایید. با انتخاب گزینه Show more blood oxygen data، می‌‌توانید طیفی از اندازه‌‌گیری‌‌های خود را در طول یک دوره، و همچنین میانگین‌‌های روزانه را مشاهده نمایید.

آیا اپلیکیشن‌‌های دیگری برای اپل واچ وجود دارند که از سنسور اکسیژن خون برخوردار باشند؟

در حال حاضر، برای استفاده از قابلیت اندازه‌‌گیری اکسیژن خون، تنها راه استفاده از اپلیکیشن اکسیژن خون کمپانی اپل می‌‌باشد. نمی‌‌توان گفت که در آینده تغییری در این زمینه رخ نخواهد داد. درست مانند اپلیکیشن‌‌های بسیار زیادی که برای قابلیت اندازه‌‌گیری ضربان قلب اپل ساخته شده‌‌اند، می‌‌توان انتظار داشت که چنین اتفاقی برای سنسور اکسیژن خون آن نیز، رخ دهد. این اتفاق، بستگی به این دارد که کمپانی اپل تا چه اندازه دست برنامه‌‌نویسان را باز بگذارد. بنابراین، فقط زمان می‌‌تواند بگوید که دقیقاً کِی این اتفاق خواهد افتاد، و آیا در این خصوص برنامه‌‌ریزی خواهد شد یا خیر؟ اگر این اتفاق رخ دهد، در آپدیت‌‌های جدید برنامه‌‌های واچ او اس، شاهد این اپلیکیشن‌‌ها خواهیم بود.

اندازه‌‌گیری اکسیژن خون از طریق مچ دست، تا چه اندازه دقیق خواهد بود؟

اینکه اپل توانسته چنین اطلاعاتی را به کاربر ارائه دهد، بسیار عالی است؛ اما آیا این اطلاعات واقعاً قابل اعتمادند؟ بسیار خوب، مانند فناوری مبتنی بر نور برای اندازه‌‌گیری ضربان قلب از طریق مچ، در این قابلیت نیز از همین روش استفاده شده است که برخی مسائل را از نظر دقیق بودن داده‌‌ها و اطلاعات، به وجود آورده است. کمپانی اپل، به برخی عوامل که می‌‌توانند بر دستیابی به اطلاعات قابل اطمینان تأثیر بگذارند، اشاره کرده است. از این عوامل می‌‌توان به داشتن تتو یا پرفیوژن پایین پوست اشاره کرد، که می‌‌تواند به علت بودن در محیطی سرد ایجاد شود. همچنین اگر ضربان قلبتان بالا باشد، امکان خوانش اطلاعات وجود ندارد.

مانند سایر ساعت‌‌های هوشمند، حرکت و تکان دادن مچ دست نیز، می‌‌تواند بر خوانش اطلاعات مربوط به اکسیژن خون تأثیر بگذارد. شاید به همین دلیل است که کمپانی اپل و فیت بیت، گزینه کنترل اکسیژن هنگام خواب را اضافه کرده‌‌اند؛ چرا که تحرک در هنگام خواب کاهش می‌‌یابد. به همین دلیل است که اکسیژن سنج‌‌های طبی روی نوک انگشت قرار می‌‌گیرند. زیرا این قسمت از بدن، مشکلات و مسائل بالقوه مربوط به مچ دست را نخواهد داشت. در اکسیژن سنج‌‌های طبی، از رویکرد مبتنی بر نور دیگری برای اندازه‌‌گیری اکسیژن سطح خون استفاده می‌‌شود. بدین صورت که بر خلاف روش بازتاب نور که در اپل و سایر برندها نظیر گارمین، فیت بیت و هواوی استفاده شده است، دو طول موج نور به سمت بافت پوست فرستاده می‌‌شود. در سطح پوست نوک انگشت نیز، خون بیشتری جمع می‌‌شود که باعث می‌‌شود جای بهتری برای انجام این تست باشد.

کمپانی اپل، در خصوص میزان دقت سنسور اکسیژن خون، توضیحی نداده است و شاید هرگز این کار را نکند، مگر آنکه روزی این سنسور را مانند سنسور ضربان قلب ECG، به درجه طبی و استفاده‌‌های پزشکی برساند.